In dit nieuwe rapport schetsen we aan de hand van de nieuwste trends en cijfers hoe je meer vrijwilligers kunt aantrekken en behouden en hoe je van hen een waardevol bezit kunt maken.
Afgelopen vrijdag is het inspirerende rapport "Vrijwilligerswerk in Nederland 2023" gepubliceerd, een waardevolle samenwerking tussen Motivaction en NOV. Het biedt essentiële inzichten in de vrijwilligerssector, zowel voor het heden als voor de toekomst. Het rapport onthult dat slechts 30% van de Nederlanders momenteel vrijwilligerswerk doet, vergeleken met 37% in 2016. Het geeft een gedetailleerd beeld van het huidige landschap van vrijwilligerswerk in Nederland in 2023, inclusief voorkeuren, redenen en activiteiten.
Dit leerzame rapport zorgt ervoor dat we bewust zijn van de huidige stand van zaken en het laat zien dat er werk aan de winkel is. Als Deedmob ondersteunen we het floreren van vrijwilligerswerk en willen we organisaties concrete tips geven om aan de slag te gaan. Wij zien namelijk ook de andere kant van het verhaal. De aard van vrijwilligerswerk verandert en dat is nodig om de vrijwillige energie van vandaag goed tot zijn recht te laten komen in de toekomst.
In dit artikel ontdek je hoe je vrijwilligers beter kunt aantrekken, behouden en een waardevolle plek kunt geven binnen je organisatie. Hiermee maak je jouw organisatie toekomstbestendig.
We raden iedereen aan om het onderzoek door te nemen. Het is een waardevolle bron van kennis en inzicht die ons allemaal in staat stelt om samen een bloeiende vrijwilligerssector te realiseren. Je kunt hun samenvatting van het rapport, naast vele andere nuttige rapporten, vinden op de website van NOV, het branchenetwerk van vrijwilligersorganisaties in Nederland en op de website van Motivaction B.V. Voor vragen over de cijfers of inzage in het rapport kan contact worden opgenomen met auteur Giovanni Giaquinto van Motivaction.
Oké, er zijn minder vrijwilligers dan in 2016, maar gelukkig is er ook goed nieuws! Er is namelijk een grote potentie voor de toekomst. Maar liefst 56% van de ondervraagden geeft aan in de toekomst vrijwilligerswerk te willen doen, tegenover slechtst 24% die dit absoluut niet wil en 20% die het nog niet weet. Dit toont aan dat er zeker potentieel is in de vrijwilligerssector en bevestigt wat prof. dr. Lucas Meijs eerder al schreef: er is helemaal geen tekort aan vrijwilligers, maar er is meer kennis nodig over waar vrijwilligers naar op zoek zijn om hen aan te trekken.
Het rapport biedt ons een schat aan interessante inzichten in dit opzicht. Zo blijkt dat de meeste vrijwilligers (54%) het liefst actief zijn in hun eigen woonplaats of buurt, en nog specifieker in hun eigen woonomgeving, samen met een vaste groep vrijwilligers of bekenden. Wat betreft activiteiten, geven vrijwilligers de voorkeur aan het gezelschap van anderen, het bieden van vervoer, informatie en advies.
Het rapport geeft ook een duidelijke beschrijving van de verschillende typen vrijwilligers en hun huidige verdeling in de samenleving:
Bron: Vrijwilligerswerk in Nederland 2023 - Motivaction & NOV*
Jongeren (18-24 jaar) kunnen deel uitmaken van alle bovenstaande groepen.
Als we naar de verdeling in het rapport kijken en naar degenen die in de toekomst vrijwilligerswerk willen doen, zien we dat de bereidheid onder verantwoordelijken, pragmatici en jongeren sterk hoger ligt dan die van plichtsgetrouwen en structuurzoekers (zie afbeelding hieronder). Dit stelt ons voor een grote uitdaging.
Op dit moment is de vrijwilligerssector nog voornamelijk gericht op plichtsgetrouwe en verantwoordelijke waarden als drijfveer. Echter, aangezien zowel de groep plichtsgetrouwen en verantwoordelijken voor een groot deel uit ouderen bestaat, neemt door vergrijzing de grootte van deze groep geleidelijk af. Daarmee neemt dus ook een belangrijke groep vrijwilligers af, met waarden die de vrijwillige sector momenteel als leidraad heeft omarmd. Om vrijwilligerswerk toekomstbestendig te maken, is het essentieel dat vrijwilligersorganisaties zich meer richten op de waarden van het individualisme. De motivatie van vrijwilligers wordt namelijk steeds sterker beïnvloed door keuzevrijheid, zelfontwikkeling en persoonlijke groei, in plaats van solidariteit met anderen. Hoe kun je als vrijwilligersorganisatie het beste inspelen op deze ontwikkeling?
Bron: Vrijwilligerswerk in Nederland 2023 - Motivaction & NOV*
We hebben het al eerder gezegd: microvrijwilligerswerk wordt steeds belangrijker voor vrijwilligers. Microvrijwilligerswerk speelt in op de individualistische waarden door taken aan te bieden waarbij vrijwilligers nog steeds kunnen bijdragen, maar met bevredigende activiteiten die in korte tijd kunnen worden voltooid. Dit vormt een uitdaging voor veel organisaties, maar wij helpen je graag op weg.
We hebben dit allemaal uitgebreid behandeld in een eerder artikel, waarmee je meteen aan de slag kunt: in drie stappen naar een passend aanbod voor flexvrijwilligers.
Wat drijft mensen om vrijwilligerswerk te gaan doen? Hoe trek je de juiste mensen aan met wervingsadvertenties?
Dit is waar Bregje Walraven, afgestudeerd aan de Erasmus Universiteit, onderzoek naar heeft gedaan in haar scriptie. Naar aanleiding van haar scriptie hebben we een kort interview afgenomen, waarin Bregje een aantal praktische tips geeft voor jouw organisatie. Enkele tips zijn:
Als je meer wil weten, kun je via deze link het hele interview (10 minuten) terugkijken. Lees ook vooral het artikel dat NOV hierover heeft gepubliceerd.
Wil je meer weten? Bekijk dan alle artikelen die we hebben geschreven over het aantrekken van nieuwe vrijwilligers.
Goed, het aantrekken van vrijwilligers is één aspect van het toekomstbestendig maken van je organisatie, maar het behouden van vrijwilligers is minstens zo belangrijk. Gelukkig zijn de cijfers positief: 74% van de mensen die vrijwilligerswerk doen, wil actief blijven. Bovendien willen mensen die momenteel vrijwilligerswerk doen dit in de toekomst vaker blijven doen. Maar hoe behoud je vrijwilligers voor je organisatie en hoe betrek je ze nog meer bij je organisatie?
Het rapport biedt interessante inzichten, met name gericht op het belang van een goede organisatie van vrijwilligerswerk. Vrijwilligers hechten veel waarde aan erkenning en waardering om terug te blijven komen (38%), en professionalisering van het werk wordt ook als erg belangrijk beschouwd. Denk bijvoorbeeld aan een duidelijke taakomschrijving (14%), het bespreken van de prestaties (13%), het aanleren van nieuwe vaardigheden (10%) en persoonlijke groei (8%). Tot slot wordt het belang van contact tussen vrijwilligers genoemd als een verbeterpunt op sociaal vlak.
Opnieuw zien we hier de sterke nadruk op individualistische waarden, zoals vrijheid (duidelijk afgebakende taakomschrijving), zelfontplooiing (functioneringsgesprekken, vaardigheden, groei) en beleving (erkenning, waardering, sociaal contact). Het is dus essentieel om deze waarden te integreren in je organisatie om vrijwilligers te behouden.
Daarnaast wordt aangegeven dat vrijwilligers het liefst samenwerken met bekenden, vrienden en familie, of met een vaste groep vrijwilligers. De belangrijkste drijfveren die worden genoemd, zijn dat vrijwilligers mensen willen helpen die ze kennen, dat vrijwilligerswerk hen een goed gevoel geeft, en dat ze op zoek zijn naar gezelligheid en sociale contacten. Maar hoe ga je nu aan de slag met deze informatie?
In het rapport wordt duidelijk aangegeven dat vrijwilligers het liefst met bekenden, vrienden en familie werken of met een vaste groep vrijwilligers. Dit sluit aan bij wat we eerder hebben besproken: het opbouwen van een hechte vrijwilligersgemeenschap is essentieel, omdat dit ervoor zorgt dat ze blijven terugkeren! We hebben 4 tips om een gemeenschap op te bouwen en maken de link met het recent verschenen rapport.
Het rapport benadrukt dat waardering en erkenning voor 38% van de respondenten de belangrijkste aspecten zijn om betrokken te blijven bij een organisatie. In een eerdere artikel hebben we manieren besproken om erkenning en waardering te tonen. Hier is een korte samenvatting:
We hebben meerdere artikelen gelezen die jou op weg helpen om vrijwilligers betrokken te houden. We kunnen dit nu uitgebreid herhalen, maar verwijzen je liever door naar het artikel zelf. In een vorig artikel gaven we 5 tips om je vrijwilligers te behouden:
Oké, we voelen ons genereus vandaag. Hier zijn nog eens 4 tips die je verder op weg helpen:
Wil je meer weten? Bekijk dan alle artikelen die we hebben geschreven over het behouden van vrijwilligers.
Het gepubliceerde rapport biedt ons een waardevol inzicht in de huidige vrijwilligers, wat hen motiveert en hoe de toekomst van vrijwilligerswerk eruitziet. Hoewel er uitdagingen zijn, biedt volgens Deedmob de veranderende samenleving ook juist veel kansen. Het gaat erom hoe jij je als organisatie hierop aanpast. Als jij de nieuwe vrijwilliger weet te bereiken, wordt jouw organisatie vanzelf toekomstbestendiger. Dit artikel stoomt jouw organisatie klaar voor de toekomst. Wij kijken daarom vol vertrouwen naar de toekomst, jij ook?
* Rapport is niet openbaar. Voor vragen over de cijfers, inhoud of inzage in het rapport kan contact worden opgenomen met auteur Giovanni Giaquinto van Motivaction.